Iwaszkiewiczowie i Paweł Hertz. Przyjaźń w listach
Antoni Libera wskazał na niechęć Pawła Hertza do modernizmu jako klucz do zrozumienia jego twórczej postawy. - Był niesłychanie utalentowanym poetą, pisarzem i stylistą, mimo to zrozumiał, że musi zrezygnować z własnej kariery literackiej, bo to, co chciał pisać, siłą rzeczy było anachroniczne.
Gość audycji "Rozmowy po zmroku" dodał, że Paweł Hertz wobec niekorzystnych dziejowych uwarunkowań stworzył dla siebie figurę kustosza kultury. - Postanowił być kimś, kto w obliczu zagłady wartości ocali to, co nie zostało opracowane i dokończone z poprzedniej epoki. Skupił się na edytorstwie, a z drugiej strony na sztuce przekładu - mówił Antoni Libera.
Paweł Hertz urodził się w Warszawie 29 października w 1918 roku. Zadebiutował jako 16 latek na łamach "Wiadomości Literackich", pierwszy tom wierszy "Nocna muzyka" wydał rok później. W czasie wojny aresztowany przez władze sowieckie we Lwowie został skazany na zesłanie do obozu. Po wojnie zamieszkał najpierw w Łodzi, by potem już na stałe powrócić do rodzinnej Warszawy. Tłumaczył klasyków literatury światowej z języków rosyjskiego, niemieckiego i francuskiego, był edytorem literatury polskiej m. in. monumentalnej antologii poezji polskiej XIX wieku, zainicjował w PIW-ie serię "Podróże", wydał kilka tomów esejów m. in. "Dom i świat", "Miary i wagi", "Patrzę się inaczej", jedną z książek poświęcił Juliuszowi Słowackiemu. Był dwukrotnie laureatem Nagrody Polskiego Pen-Clubu, Nagrody imienia Alfreda Jurzykowskiego oraz nagrody "Literatury na świecie". Zmarł w Warszawie w 2001 roku.
Wojciech Karpiński napisał o Pawle Hertzu: "Był człowiekiem głębokiej wiedzy i licznych talentów. A jednak to nie wiedza i talent powoduje, że wielu ludzi czuje się do dziś jego dłużnikami. Co uderzało od pierwszych kontaktów z jego tekstami, co ulegało jeszcze spotęgowaniu w kontaktach z człowiekiem, to przede wszystkim odwaga kroczenia własną drogą, konsekwencja, pamięć i wrażliwość - suwerenność i poczucie służby".
W audycji o Pawle Herzu opowiadali: Maria Iwaszkiewicz, Wiesław Uchański, Antoni Libera, Marcin Król, Marek Zagańczyk oraz z nagrań archiwalnych: Marek Nowakowski. Słuchaliśmy również gawęd Pawła Hertza - z nagrań archiwalnych - o jego dzieciństwie, młodości, pracy literackiej.
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Prowadziła: Dorota Gacek
Data emisji: 29.10.2018
Godzina emisji: 22.00
bch/pg
